تاریخ : يکشنبه 1 مهر 1397
کد 2136

مصطفي رناسي-فعال اقتصادي

حمايت از کالاي ايراني

در کشورهاي توسعه يافته، دولت ها با برنامه ريزي هاي دقيق و حساب شده، به حمايت همه جانبه از صنعتگران و توليدکنندگان پرداخته و کشورشان را در جايگاه بلند و والاي توسعه يافتگي قرار داده اند.
کشور ما، ايران نيز در سال جاري با شعار«حمايت از کالاي ايراني» قصد دارد اين مسير پرپيچ و خم را طي کند. در همين راستا، حمايت از کالاي ايراني را از سه منظر مي توان مورد توجه قرار داد:
حمايت مطلق از کالاي ايراني، با بستن مرزها و صرفاً توليد و مصرف آنچه توليد آن با تکنولوژي بومي امکان پذير است؛ بدون توجه به قيمت تمام شده و صرفاً در چارچوب رقابت داخلي، که در اين صورت، اشتغال مناسب در کشور ايجاد شده؛ اما ارتباط واحدهاي توليدي با خارج قطع خواهد بود، کالاي توليدي از نظر تکنولوژي، کيفيت و قيمت تمام شده در شرايط مناسبي نخواهد بود و درنهايت، مصرف کننده و خانواده ها بايد هزينه هاي آن را تحمل کنند. بديهي است که در اين صورت، اشتغال ايجاد شده باعث افزايش درآمد خانوارها خواهد شد و فقر و بيکاري کاهش خواهد يافت؛ اما کشور از نظر توسعه صنعتي و افزايش توليد ملي رشد قابل توجهي نخواهد کرد.  
تزريق دلارهاي نفتي در اقتصاد و آزاد بودن واردات و در عين حال، سفارش به مردم براي استفاده از کالاهاي ايراني و تأکيد بر رقابت توليدکنندگان داخلي با کشورهاي خارجي؛ درحالي که ارتباطات بين المللي چندان مناسب نبوده و درنتيجه، امکان دسترسي به تکنولوژي  خارجي و همچنين، حضور موفق در بازارهاي جهاني واحدهاي صنعتي امکان پذير نخواهد بود.
ايجاد ارتباطات بين المللي فعال با همه کشورها و درنتيجه، قابليت مراودات مالي و تجاري آسان با آنها، استفاده از تکنولوژي کشورهاي توسعه يافته، امکان دسترسي به بازارهاي جهاني در راستاي واردات مواد اوليه، ماشين آلات و تکنولوژي با شرايط مناسب، انجام صادرات کالاهاي توليدي باکيفيت و حمايت دولت از توليدکنندگان با توان صادراتي و انجام حمايت هاي همه جانبه در زمينه هاي دريافت وام با نرخ بهره مناسب، کاهش ماليات با توجه به ميزان صادرات و ايجاد فضاي کسب وکار مناسب براي کاهش هزينه هاي بالاسري توليدکنندگان، کوشش براي بزرگ و محدود شدن تعداد واحدهاي توليدي در زمينه هاي مختلف، همراه با فرهنگ سازي از طريق الگو قرار گرفتن سران و مقامات بلند پايه در استفاده از کالاي ملي و همچنين، رسانه هاي ملي، صدا و سيما، روزنامه ها و مجلات و حتي فرهنگ سازي از طريق مهدکودک ها، مدارس و دانشگاه ها براي ايجاد روحيه ملي براي استفاده از کالاي داخلي و حمايت از برندهاي ملي در مقابل خارجي و ايجاد توسعه در موارد هدفمند براي حمايت از صنايع مادر و استراتژيک.
در کشور ما، در اوايل انقلاب از روش نخست استفاده شد؛ اما در سال هاي بعد هميشه روش دوم مورد توجه قرار گرفت ؛  که درنتيجه، موفقيت قابل توجهي براي صنايع داخلي دربرنداشته ؛ درحالي که در کشورهاي پيشرفته و موفق نظير کره، سنگاپور، مالزي و غيره، از روش سوم استفاده شده است و متأسفانه، به علت اينکه ما عموماً درگير مناقشات بين المللي بوده ايم، نتوانسته ايم از روش سوم استفاده کنيم و يا حداقل با همسايگان خود روابط مناسبي ايجاد کنيم تا بتوانيم با بازارهاي آنها داد و ستد مناسب داشته باشيم. بديهي است براي موفقيت و رسيدن به هدف، بايد از ابزار مناسب آن استفاده کنيم؛ زيرا در غير اين صورت، هرگونه کوششي صرفاً سبب از دست رفتن زمان، انرژي و سرمايه هاي کارآفريني و مادي خواهد شد.  
در اوضاع کنوني تحريم، حفظ واحدهاي صنعتي موجود، از اهميت ويژه اي برخوردار است. از اين رو، شايسته و ضروري است که دولت محترم ضمن بهبود فضاي کسب وکار، موانع بازدارنده را حذف و از واردات کالاهاي مصرفي خودداري کند و درحالي که دسترسي به بازارهاي خارجي براي توليدکنندگان دشوار تر از هميشه شده است، حداقل بازار داخلي را در اختيار صنعت کشور قرار دهد و با کاهش بهره هاي بانکي، ماليات و تأمين اجتماعي، و مبارزه با قاچاق، از توليدکنندگان داخلي حمايت کند.
منبع : نشريه اتاق بازرگاني اصفهان