اصفهان، نصف جهان و شهر قصه‌های نهان، از گذشته‌های دور به خاطر ویژگی‌های جغرافیایی و امکانات خدادادی‌اش مرکز دادوستد و کسب‌وکار بوده است. به دلیل اهمیت و جایگاه این استان در اقتصاد کلان ملی، تشکل‌ها و اصناف اقتصادی مهم و کلیدی با محوریت بزرگان حوزه‌های اقتصادی گوناگون در آن شکل گرفته که مهم ترین آن اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی است. از سال 1310 که اولین بنیان اتاق شکل گرفت تا پایان دوره هشتم اتاق در سال 1397 محور تمرکز و توجه فعالیت ها، گستره چتر حمایتی اتاق ها به حوزه‌های گوناگون بوده به نحوی که ابتدا بازرگانان در زیر یک چتر قرار گرفتند و سپس در سال 1337 صنعت‌گران و معدن‌کاران به این مجموعه پیوستند و سرانجام در سال 1392 چتر پوشش‌دهی به کشاورزان نیز گسترش یافت.

شکل‌گیری اتاق

پیشینه اتاق بازرگانی اصفهان

شاید بتوان نخستین تجربه تاریخی اصفهان را در این زمینه تاسیس نظامیه این شهر به ابتکار خواجه نظام الملک، وزیر دانشمند ملکشاه سلجوقی برشمرد.
دیگر واقعه تأثیرگذار در عرصه صنعت و بازرگانی این شهر، به هنگام سلطنت شاه عباس کبیر و به همت وزیر دانشمند و فرزانه وی شیخ بهائی روی داد .تأسیس بازار تفنگ سازان، بازار ریخته گران، بازار آهنگران و چندین و چند بازار دیگر در این عصر که استمرار فعالیت برخی از آنها را همچنان می توان شاهد بود، در شمار درخشان ترین اقدامات تجاری صنعتی این عصر است.
شاید بتوان سهم اصفهان را در تعالی فرهنگی، هنری و صنعتی ایران طی دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار، به برکت وجود مردی بزرگ به نام میرزا تقی خان امیر کبیر بیش از دیگر نقاط کشور دانست ضمن آنکه در این میان، چشم پوشیدن بر حمایت های همه جانبه ظل السلطان نیز، قضاوتی به دور از انصاف خواهد بود.

سیر تطور قانونی

تشکیل مجلس تجارت: در اواسط قرن سیزدهم هجری شمسی، نماینده فعال هیات تجار تهران، حاج محمدحسن امین الضرب بود که توانست با حمایت جمعی از بازرگانان، نظر موافق ناصر الدین شاه را برای تشکیل مجلس وکلای تجار ایران جلب کند و شاه هم در 12 شوال سال 1301 هجری قمری (1262 شمسی) اساسنامه این مجلس را تایید کرد. مجلس وکلای تجار ایران که به اختصار آنرا «مجلس تجارت» هم می گفتند، دستگاهی بود اقتصادی، با صلاحیت حقوقی و شخصیت سیاسی. این مجلس مقام تنظیم کننده برنامه های پیشرفت اقتصادی و توسعه بازرگانی خارجی بود و از نظر قضایی مسوولیت محکمه تجارت را به عهده داشت.

اتاق اصفهان، میعادگاه تجار، صنعت‌گران، و کشاورزانی است که بی وقفه می‌کوشند تا «اصفهانی زیبا و سرزنده با اقتصادی زنده و زاینده» را در قلب ایران رقم بزنند. داستان. شکل‌گیری اتاق بازرگانی اصفهان از حدود 110 سال پیش آغاز شده ‌است؛ تکامل این اتاق را می‌توان در سه دوره اصلی جستجو نمود:

دوره اول(1310) : «شکل‌گیـــــری» نهالـــی به نام «اتــــاق تجــــــــارت»

داستان اتاق بازرگانی اصفهان از حدود یک قرن پیش آغاز شده است. نخستین برگ این روایت را مرحوم زنده‌یاد عطا‌اله دهش با تأسیس کارخانه برق اصفهان رقم زد. کارخانه‌ای به قدرت 99 کیلووات و با سوخت هیزمی که در سال 1304 نزدیک عمارت چهل ستون امروزی، شروع به کار کرد. در همین دوره، شادروان حاج محمد حسین کازرونی به برپایی کارخانه ریسندگی و بافندگی «وطن» مبادرت ورزید که در پی آن و به همت عطااله دهش کارخانه نساجی و تولید برق در کنار کارخانه وطن بر پا شد. با توسعه تولید و تجارت اصفهان در سال 1310 خورشیدی مرحوم حاج حسین کازرونی به ایجاد «اتاق تجارت اصفهان» با همکاری سایر بزرگان شهر همت گماشت.

دوره دوم(1349): «بلوغ» با تلفیــــــق صنعت‌گــــــــران و معدن‌کــاران (اتاق صنعت) در اتاق تجارت

با تقویت انجمن تجار و کوشش مؤسسان اتاق تجارت، کارخانه‌های دیگری نیز در اصفهان شروع به کار کردند از جمله: کارخانه نساجی رحیم زاده (1311خورشیدی)، کارخانه صنایع پشم (1314خورشیدی)، کارخانه پارچه‌بافی شهناز (1329خورشیدی) کارخانه شیر پاستوریزه و کارخانه سیمان (1338خورشیدی). سپس گروهی از صنعتگران، مجمعی به نام اتاق صنعت را تشکیل دادند که در سال 1349 خورشیدی با اتاق بازرگانی ادغام شد و بدین ترتیب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اصفهان شکل گرفت.

دوره سوم (1392): «تکامل» با افزوده شدن کشاورزان و شکل گیری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی

در سال 1391 خورشیدی با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه صنعت کشاورزی، این فعالان اقتصادی نیز در کنار تجار، صنعت‌گران و معدن‌کاران قرار گرفتند تا از این پس پارلمان بخش خصوصی را «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی» بنامیم. این روند شکل‌گیری و گسترش اتاق تا پایان دوره هشتم در سال 1397 ادامه یافت و نهایی شد‌.

اتفاقات کلیدی اتاق

750-800
تشکیل اصناف تجاری در دوره صفوی
1230
گردهمایی اصناف در قالب مجلس تجار اصفهان
1262
تشکیل رسمی مجلس تجار در اصفهان
1310
تاسیس اتاق تجارت اصفهان
1329
تبدیل اصفهان به قطب نساجی
1338
تاسیس اتاق صنعت
1348
ادغام اتاق تجارت در اتاق صنعت
1349
تشکیل اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اصفهان
1392
تشکیل اتاق بازرگانی، صنایع و معادن کشاورزی اصفهان
روسای اتاق

روسـای اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی از آغاز تاکنون

حاج محمد حسین کازرونی
حاج سید عبدالرحیم محمودیه
حاج سید جواد کسایی
حاج زین العابدین امین
سلطان مرادخان بختیار
محمدعلی معین
اصغر شکرانی
حاج محمود نوری
منوچهر بزرگی
رسول رنجبران
محمود اسلامیان
خسرو کسائیان
عبدالوهاب سهل آبادی
مسعود گلشیرازی
شکل‌گیری اتاق

پیشینه اتاق بازرگانی اصفهان

سیر تحول تاریخی تکامل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان گویای آن است که در دوران گذشته، تلاش‌ها بیش از هر کاری متمرکز بر زیر سقف قراردادن فعالان اقتصادی در یک مجموعه واحد بود. ساختاری که بتواند مطالبه‌گر و نماینده توانمندی در حوزه‌های گوناگون از بخش خصوصی باشد. تغییرات اجتماعی و سیاسی اتفاق افتاده در سال‌های اخیر از یکسو و از سوی دیگر آشنایی بیشتر فعالان اقتصادی با پتانسیل‌ها و خدماتی که اتاق‌های بازرگانی در سطح جهانی ارائه می‌دهند منجر به این گردید که مطالبه‌گری «تغییر» در اتاق دوره دهم شکل گیرد. مطالبه‌ای که در قامت شعار «اتاق اتفاق تازه می‌خواهد» رقم خورد.

شکل‌گیری اتاق

پیشینه اتاق بازرگانی اصفهان

در دوره دهم، آنچه برجسته‌ترین مطالبه اعضای اتاق را شکل می دهد، گسترش خدمات دهی اتاق به اعضا، جهت بهبود کسب و کارشان است. اگر در حدود یکصد سال اخیر، خواسته اعضا: «توسعه افقی اتاق» یعنی «زیر چتر قرار دادن فعالان بیشتری در حوزه اقتصاد» در جهت چانه زنی بیشتر و بهتر بود، امروزه این خواسته به «توسعه عمودی اتاق» یعنی «عمق بخشی بیشتر به خدمات جهت رونق کسب و کار اعضا» بدل شده است. «اتفاق تازه در اتاق» زمانی رقم می خورد که همانند تمامی اتاق‌ها در جهان، خدمات خود را با حرکت از نسل اول به سمت نسل سوم گسترش دهد.
سیر تحـول خدمات دهی به اعضــا در اتاق هــای دنیـا : آنچه امروزه به عنوان «تحول خواهی در خدمات دهی اتاق» شناخته می‌شود، پدیده‌ای است که از سال 2010 در دنیا، تحت عنوان نسل دوم اتاق‌ها آغاز به کار کرده و در کمتر از ده سال زمینه شکل‌گیری نسل سوم اتاق‌ها را فراهم کرده است؛ سیر تحول اتاق‌ به صورت زیر است:

نسـل رابطه های موثر و کارا (1599 میلادی)

اتاق نســل اول

نسل اول اتاق‌ها با محوریت ایجاد لابی و ارتباط موثر با ارکان حکومت شکل گرفتند. ساختار این نسل کمابیش شبیه ساختار اتاق‌های بازرگانی فعلی در ایران بوده و موفقیت‌ آنها در گرو ایجاد لابی مؤثر با دولت است.

نسـل شبکه کاری و اتصال اعضا (2010 میلادی)

اتاق نســل دوم

نسل اول اتاق‌ها با محوریت ایجاد لابی و ارتباط موثر با ارکان حکومت شکل گرفتند. ساختار این نسل کمابیش شبیه ساختار اتاق‌های بازرگانی فعلی در ایران بوده و موفقیت‌ آنها در گرو ایجاد لابی مؤثر با دولت است.

نسـل ارتقا اقتصادی جامعه (2016 میلادی)

اتاق نســل سوم

نسل اول اتاق‌ها با محوریت ایجاد لابی و ارتباط موثر با ارکان حکومت شکل گرفتند. ساختار این نسل کمابیش شبیه ساختار اتاق‌های بازرگانی فعلی در ایران بوده و موفقیت‌ آنها در گرو ایجاد لابی مؤثر با دولت است.

اتــاق دوره دهم:

حرکت به سوی نسل ســوم اتـاقها

در دوره دهم، آنچه برجسته‌ترین مطالبه اعضای اتاق را شکل می دهد، گسترش خدمات دهی اتاق به اعضا، جهت بهبود کسب و کارشان است. اگر در حدود یکصد سال اخیر، خواسته اعضا: «توسعه افقی اتاق» یعنی «زیر چتر قرار دادن فعالان بیشتری در حوزه اقتصاد» در جهت چانه زنی بیشتر و بهتر بود، امروزه این خواسته به «توسعه عمودی اتاق» یعنی «عمق بخشی بیشتر به خدمات جهت رونق کسب و کار اعضا» بدل شده است. «اتفاق تازه در اتاق» زمانی رقم میخورد که همانند تمامی اتاق‌ها در جهان، خدمات خود را با حرکت از نسل اول به سمت نسل سوم گسترش دهد.
سیر تحـول خدمات دهی به اعضــا در اتاق هــای دنیـا : آنچه امروزه به عنوان «تحول خواهی در خدمات دهی اتاق» شناخته می‌شود، پدیده‌ای است که از سال 2010 در دنیا، تحت عنوان نسل دوم اتاق‌ها آغاز به کار کرده و در کمتر از ده سال زمینه شکل‌گیری نسل سوم اتاق‌ها را فراهم کرده است؛ سیر تحول اتاق‌ به صورت زیر است:

ماموریت های اتاق دهم

تحقق اتاق نسل سوم

اتاق نسل سوم با زمینه‌سازی جهت امکان‌پذیری الگوهای اتاق‌های دوم و سوم، قصد دارد که تا سال 1405، برنامه‌هایی را در راستای فعالیت چرخه اقتصادی اعضا و جامعه ذینفعان به سرانجام برساند.

مأموریت اصلی اتاق دوره دهم : ارتقا و تکامـل

در واقع داستان اصلی اتاق نسل سوم اصفهان این‌ گونه بازگو می‌شود: اتاق اصفهان حرکت خود را از پی‌ ریزی ارتباط در نسل اول آغاز کرده، این حرکت را به سوی تحقق برنامه‌های شبکه‌ای در نسل دوم تا سال 1400 ادامه خواهد داد تا سرانجام با دستیابی به استراتژی‌های اتاق نسل سوم تا سال 1405 به کمال خود برسد.

ارزش ها

ارزش های محوری اتاق در دوره دهم

ارزش های محوری اتاق نسل سوم را در چهار ویژگی زیر می توان جستجو نمود:

شایستگی در بُعد همکاری

توانائی در گفتگوی منطقی و تعامل حرفه‌ای، لازمه‌ هرگونه همکاری و کار گروهی موثر است. پرهیز از تعصب، تمامیت‌خواهی و خودرأیی، مهم‌ترین عامل در بازدهی هم‌اندیشی و ایجاد هم‌افزایی در جمع است. اتاق نسل سوم به اعضایی نیاز دارد که فرهنگ و منش درست و لازم را برای همکاری داشته باشند و با دگرپذیری و مدارا بتوانند همسو با «اهداف اتاق» تولید فکر و ایده کنند.

شایستگی در بُعد عِلمی

اتاق بازرگانی بیش از هرچیز به دانش روزآمد و تخصص مرتبط با فعالیت‌هایش نیاز دارد. اعضای معرفی شده از جانب اتاق بایستی مهره‌های مهم بخش خصوصی اقتصاد کشورباشند و با اندوخته‌ای از تجربه‌‌های ملی و بین‌المللی، هر کدام «در جای درست خود» حاضرگردند تا تخصص مورد نیاز را به کار گیرند و همه باهم سطح دانش و مهارت اتاق بازرگانی را بالا ببرند.

شایستگی در بُعد اخلاقی

بعد اخلاقی پایه و پشتیبان تمام ابعاد دیگر و اولویت اصلی هرگونه فعالیت اقتصادی‌ در اتاق بازرگانی‌ است. امانت‌داری و شفافیت کاری تعهد اصلی اتاق نسل سوم است و صداقت به مفهوم یکی‌ بودن حرف و عمل ارزشی محوری به‌شمار می‌رود. زیر سایه‌ی اخلاق است که شایستگی و لیاقت به معنای واقعی نمود پیدا می‌کند.

شایستگی در بُعد عَملی

اتاق نسل سوم اهل عمل است. فکر و ایده باید به عمل و اجرا تبدیل شود و به اثربخشی و بهره‌وری بیانجامد. نتیجه‌گرایی از شایستگی‌های اصلی این اتاق به شمار می‌رود و سطح کیفیت و اثرگذاری «خروجی‌»های اتاق بازرگانی را بالا خواهد برد.

فرشته امینی

رئیس کمیسیون

یوسف قاضی عسگر

نائب رئیس اول کمیسیون

ابراهیم شهیر

نائب رئیس دوم کمیسیون
- رئیس کمیته رفع موانع تجارت بین الملل

زهرا بهروزی

دبیر کمیسیون

علی شریعت

مشاور کمیسیون
رئیس کمیته توسعه تجارت با کشورهای هدف صادراتی

محسن میرزرگر

مشاور کمیسیون
رئیس کمیته توسعه و توانمند سازی بین الملل

محمد فروتن فرد

رئیس کمیته حمل و نقل و زنجیره تامین بین الملل
 

نقش واحدها در تحقق نسلهای گوناگون اتاق

هرچند تمامی واحدها در شکل‌گیری اتاق نسل سوم نقش دارند اما اهداف زیر در هر یک از نسل‌ها به طور مجزا حائز اهمیت‌اند و نماد تحقق ماموریت هر نسل به شمار می‌روند:.

  • نسل اول: مدیریت امور کمیسیون‌ها و تشکل‌ها و مدیریت بررسی‌های اقتصادی
  • نسل دوم: مدیریت توسعه کسب‌و‌کار و ارائه خدمات به اعضا
  • نسل سوم: مدیریت بازاریابی و روابط بین‌الملل

واحد پشتیبانی مسئول حمایت از واحدهای دیگر‌ در جهت انسجام این ساختار است؛ رییس اتاق و دبیر کل در همراهی با هیات رییسه و هیات نمایندگان هدایت و‌ استراتژی کلان اتاق را در مسیر نیل به اهداف نسل سوم به عهده دارند

46%

از ساختار سازمانی در دوره دهم جهت تحقق نسل سوم تغییر کرده است.

ساختار اتاق دهم

ساختار سازمانی اُتاق نسل سوم

آنچه به عنوان برنامه «اتاق دهم: اتاق نسل سوم» ارائه شده است، برنامه‌ایست که از یک سو با درک شرایط موجود و چالش‌‌های پیش روی اقتصاد کشور و از سوی دیگر با بررسی استراتژی‌‌های موفق اتاق‌‌های جهان در شرایط بحران‌‌های اقتصادی دو دهه گذشته طراحی شده است. بحران‌های مالی و بانکی دو دهه گذشته در سطح جهان، همواره با واکنش فوری، پویا و منعطف اتاق‌‌های بازرگانی همراه بوده، به نحوی که با بهره‌گیری از شرایط پیش آمده، این اتاق‌ها ساختار سازمانی خود را در زمان کوتاهی از نسل اول به نسل دوم تغییر داده و از نسل دوم به نسل سوم ارتقا پیدا کردند. ساختار اتاق در راستای تحقق اتاقهای نسل سوم در دوره دهم با بررسی موارد در جهان طراحی مجدد شده است.